11. Yargı Paketiyle neler değişecek, kimler yararlanacak?

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Adalet Komisyonu, kamuoyunda "11. Yargı Paketi" olarak bilinen ve yargı sisteminde köklü değişiklikler öngören 38 maddelik kanun teklifinin görüşmeleri devam ediyor.

Şanlıurfa Barosu Avukatlarından Mehmet Burhan Örkmez, yargı paketine ilişkin düşüncelerini açıkladı. Adi suçlarda genel affın toplumda hoş karşılanmadığını, 'Yaptığı yanına kar kalacak' izlemi uyandırdığını vurgulayan Av.Örkmez, şu yorumu yaptı:

''11. Yargı paketi mecliste adalet komisyondan dün itibariyle geçmiş olup kanun teklifinin mecliste oylanıp kabulü ve Cumhurbaşkanınca onaylanması sonrası yasalaşması beklenilmektedir. Yargı paketinin bu hususa ilişkin düzenlemesi Kamuoyunda genel af olarak nitelendirilmektedir.  Kovid-19 düzenlemesi" olarak bilinen 31 Temmuz 2023 öncesinde de suç işleyen hükümlülerin daha erken kapalı cezaevinden açık cezaevine, açık cezaevinden denetimli serbestliğe ayrılmasıyla ilgili  teklifin bulunduğunu hatırlatan Adalet Bakanı Tunç, "Kovid-19 düzenlemesinin yanlış anlatıldığını düzenlemenin bir af değil olmadığını, suç tarihi bakımından aynı durumda olan kişilerin aynı yaptırıma tabi tutulmasıyla ilgili düzenlemenin yapıldığını’ açıklamıştır.

Her ne kadar bu şekilde ifade edilse de kamuoyunda iş bu düzenleme genel af olarak algılanmaktadır. Geçmişte Ecevit affı olarak bilinen genel affın sonuçları toplumda herkes tarafından bilinmekte halen dahi ağır tenkit edilmektedir. Genel affın ağır sonuçlarını karşısına almak istemeyen iktidar bu şekilde hareketle kamuoyu baskını bertaraf etme gayesindedir.

Evrensel hukuk ilkeleri ışında ifade etmek gerekirse genel af adi suçlar bakımından uygulanmamaktadır. Esas itibariyle siyasi suçlardan ötürü genel af düzenlemesi yapılmak yoluna gidilmektedir. Suçluların cezalandırılmasındaki kamusal fayda, genel af ile sağlanacak kamusal faydadan daha az ise ve consensus olarak ifade edilen toplumda barış ortamı sağlanacak ise ancak genel af yoluna gidilmektedir. Esas olan da doğrusu da bu şekilde genel af yoluna gitmektir.''

Her ne kadar Ceza Muhakemesinin gayesi işledikleri fiillerden dolayı suçluları cezalandırmak değil ıslah etmek ise de toplumda var olan genel algı suçluların işledikleri eylemin cezasını çekmeleridir. En azından halkın öngörüsü bu şekildedir. Adi suçlarda genel af toplum tarafından hoş karşılanmamakta herkesin yaptığı yanına kar kalmakta izlenimi uyanmaktadır.  Ayrıca suça eğilimli kimseler açısından da ağır bir cürüm işlesem de elbet bir gün af çıkar bende serbest kalırım düşüncesinin de suç işlemeye eğilimi olanları daha da cesaretlendirdiği kamuoyunun bilincindedir. Son dönemde onlarca suç işlemesine rağmen suçluların serbestçe dolaşması toplumda oldukça dikkat çekmekte ve rahatsızlık yaratmaktadır. Bu husus mevcut iktidarın da dikkatinde olup bu durumu bertaraf etmeye yönelik yasal düzenlemeler üzerinde çalışılmaktadır. Bu noktadaki hassasiyetin aslında genel af içinde gösterilmesi ve konuya daha itiyatla yaklaşılması, toplum ve suç işlemeye meyilli kişiler üzerinde oluşacak olumsuz algının ortadan kaldırılmasının kamusal bir görev olduğu apaçık ortadadır.''