Şanlıurfa için alarm verildi: Risk büyüyor

Şanlıurfa ve bölge illerinde yağış azlığı yer altı su potansiyelini de olumsuz yönde etkiliyor.

Elektrikli motopomplarla yapılan arazi sulamalarının yıllık 7,25 milyar kilovatsaat elektrik tüketimiyle yer altı sularının hızla tükenmesine yol açtığı bildirildi.  Bölgede artık 800 metreyi aşan derinliklerde dahi su bulunmuyor. 

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Mardin İl Koordinasyon Kurulu Su ve Ekoloji Komisyonu tarafından hazırlanan 2025 Yılı Su Raporu’na bilimsel katkıda bulunan Prof. Dr. Mehmet Ali Çullu, bölgedeki su ve enerji krizinin derinleştiğine dikkat çekti. Uzmanlara göre mevcut gidişat durdurulmazsa hem tarım arazileri verimsizleşecek hem de bölge ciddi ekolojik ve ekonomik risklerle karşı karşıya kalacak.

"YER ALTI SULARININ DOĞRUI KULLANIMI ŞART''

Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ali Çullu, yer altı su seviyesinin her yıl biraz daha derine indiğini, bu durumun hem çiftçiye hem de ülke ekonomisine ek maliyet getirdiğini vurguladı. Çullu, "Yer altı su kaynaklarının derinlere inmesiyle birlikte daha çok elektrik enerjisiyle yukarıya taşınması gerekiyor. 2025 yılının ilk aylarında yağış yetersizdi, kuraklık vardı, çiftçi daha fazla su kullandı. Bu da daha fazla elektrik tüketimi demektir. Suyu doğru kullanmıyoruz. Ayrıca gece sulaması ile dijital ve akıllı sulama sistemleri yüzde 30’a kadar su tasarrufu sağlıyor. Bu sistemlerin yaygınlaştırılması gerekiyor" şeklinde konuştu.

TARIMSAL SULAMA ŞEBEKEYE YÜK GETİRİYOR

Dicle Elektrik verilerine göre 100 dönümlük bir mısır tarlasını 800 metreden su çekerek sulamak isteyen bir çiftçi, sezonluk boyunca yaklaşık 850 bin TL tutarında elektrik tüketmek zorunda kalıyor. Oysa bu derinlik 100 metre olsaydı ödeyeceği tutar sadece 400 bin TL kadar olacak, sulama kanalından cazibeli su alabilse elektrik için hiç ödeme yapmayacaktı. Ayrıca kaçak elektrik kullanımı durumunda aynı miktarda sulama için tüketilen enerji yaklaşık 9 kat artarak yaklaşık 7.5 milyon TL’ye eşdeğer bir elektrik maliyetine ulaşabiliyor. Şirket, bu durumun ciddi bir tarımsal sulama sorununa ve elektrik şebekesi üzerinde ağır bir yüke yol açtığını vurguladı.

SULAMA KANALLARININ TAMAMLANMASI VE ÇİFTÇİNİN BİLİNÇLENDİRİLMESİ ÇOK ÖNEMLİ

Sulama kanallarının bir an önce devreye alınmasının modern sulama yöntemlerinin çiftçilere öğretilmesinin ve kaçak elektrik kullanımının önlenmesinin kritik önem taşıdığını vurguluyor. Aksi halde hem su kaynakları hem de çiftçilerin ekonomik gücü hızla tükenecek.